Een klein beetje gerechtigheid

Ik neem de tijd. Ik vraag me af of dat nodig is als je de tijd hebt. Ik kan mijn tijd ook geven, maar alleen als ik het heb of neem. “Heb je tijd?” “Ja, ik maak wel even tijd.” “Doe rustig aan, neem de tijd.” “Nee, ik maak tijd, dan hoef ik het niet te nemen.” Ingewikkeld...

Maar goed, ik heb de tijd en dus rijd ik rustig richting de eerste heuvel. Het zijn hier net oprispingen langs een verder vlakke kust, alsof de Alpen een arm uitstrekken richting de zee om te voelen of het water al lekker warm is. Dit eiland bestaat bij de gratie van zijn hoogste bergen. Die groeien met een snelheid die door geen ander gebergte ter wereld wordt geëvenaard. 

Omdat ze van zacht gesteente zijn gemaakt, raken de bergen die hoogte ook weer makkelijk kwijt. Zouden ze niet slijten, dan waren ze meer dan tien kilometer hoog (dat is ongeveer zo hoog als alle bergen en heuvels bij elkaar waar ik in zes maanden tegenop heb gefietst). Al dat slijtsteen spoelt langs gletsjers en rivieren naar beneden en vormt de kustvlakten van Nieuw-Zeeland. En zo heb ik mooi een platte plek om te fietsen. Geologie in dienst van de fiets.

De eerste heuvel is de laagste. Omoera steekt 320 meter boven de zee uit en van die 320 meter klim, duw en sleur ik mijn fiets 200 meter omhoog. Ik begin namelijk niet op 0, maar op 120 meter hoogte. Het is zwaar werk, zoals altijd. Maar ik heb het al lang opgegeven mezelf zorgen te maken over een heuve of twee. Ze vallen altijd mee. Ik verbaas me er steeds weer over hoe snel een heuvel zich laat bestijgen. 

Ik daal en stijg weer. Ik weet dat ik drie heuvels te gaan heb, waarvan ik er inmiddels een gehad heb. Ik rust even uit en begin aan de tweede. Die is hoger, maar ik begin nu op 200 meter. Slechts 205 meter moet ik dit keer stijgen en het gaat stap voor stap. Het is warm, ik ben blij dat ik genoeg water bij me heb. Ik hoef misschien maar 25 kilometer af te leggen (ik zeg bijna fietsen, maar veel fiets ik vandaag niet), maar het gaat in een erg rustig tempo. 

Zo anders was het in het begin, toen elke heuvel de vijand was, hoe klein ook. Ik fiets nu met gemak kleine glooiingen op, zie hogere heuvels als een milde uitdaging en vaak als onderbreking van de dagelijkse sleur. Fiets een heuvel op en je weet hoe ver je bent. Hoe hoger de heuvel, hoe zekerder ik ben dat ik een zeker punt bereikt heb. 

De derde heuvel, de laatste is de hoogste. Hij heet naar Cook, naast Tasman de belangrijkste ontdekker van Nieuw-Zeeland. Hij heeft ook werkelijk voet aan wal gezet, zodat hij iets serieuzer genomen kan worden als avonturier. Als Abel astronaut was geweest, had hij vast de maan, de melkweg en het universum ontdekt zonder er ooit geweest te zijn...

Bovenop de hoogste heuvel kijk ik naar beneden de vlakte tegemoet. Links zie ik hoge bergen hun besneeuwde koppen boven de groene voetheuvels uitsteken. Fox ligt voor me. 

Ik eet wat (een pizza, wat anders?) en stap weer op de fiets. Zeven jaar geleden bezocht ik Lake Matheson op een natte, grijze dag. Ik maakte die dag twee foto’s die uitendelijk in A House and a Tree terecht kwamen: een helling om vee op een wagen te laden (Stock) en nat gras dat half onder water stond (Onwards to the Mountains). Maar de beroemde reflectie van de hoogste bergen van NZ in het stille water van het meer bleven verborgen achter een dikke laag watten. 

Dit keer heb ik meer geluk. Het is prachtig weer en Mount Cook en Tasman staan netjes naast elkaar te poseren. Het voelt toch een beetje als een voorrecht om deze twee hoge heren zo mooi naast elkaar te zien. De bomen rond het meer vormen een natuurlijke lijst om alle grandeur heen en nu begrijp ik de aantrekkingskracht van dit kleine meer. Het had niet beter kunnen liggen.

In twee dagen fiets ik langs Lake Paringa naar Haast. Ik herinner me weinig van de weg, want ik deed ‘m eerder per bus. Ik passeer het begin van de Copland Track, een wandeling richting de bergen die ik op mijn lijstje had staan. Zoveel dingen heb ik nagelaten, die ik graag had willen doen. Ik laat dingen liggen, kruimels die ik later wel weer op zal rapen. Zoals altijd maak ik plannen om terug te komen. 

Zo langs de weg ontkom je aan de toeristen. In plaatsjes als Fox, Franz en Hoki ben ik een van de vele reizigers. Vee zijn we, bijeen gedreven om een gletsjer te belopen, een reflectie van bergen te zien, jade te snijden. Er is een lijstje van hoogtepunten van NZ dat de meeste mensen afwerken. Vinken met de v van verveling. Dingen die ik zeven jaar geleden als een van de weinigen deed, lijken nu een vast onderdeel van dat lijstje. Pas op de fiets, alleen met al die kilo’s noodzakelijke massa, kijkend naar de velden, de koeien, de schapen, de nette en vervallen boerderijen, voel ik de oude band die ik had met dit land. 

De eerste eetplek dat ik tegenkom is vijf kilometer voor het eindpunt, bij een zalmkwekerij. Als ik het weggetje inrijd, besef ik me dat ik hier eerder ben geweest. Zeven jaar geleden nam ik samen met een Frans meisje (Sandra heette ze) de bus van Fox naar Makarora om de Wilkins-Youngtrack te lopen. De bus stopte hier rond lunchtijd. De wandeling braken we twee dagen later af omdat ik horizontaal in mijn gezict vlieende sneeuw en regen geen goede omstandigheid vond om een verticale bergwand te beklimmen. Ik moet die wandeling nog eens overdoen.

In het café word ik aangesproken door Judy, een Australische vrouw. Ze zegt het zelf al, “Don’t you remember? We slept together in Fox!” Nou ja, we sliepen naast elkaar in aparte bedden. Ze zag mij beter dan ik haar in het donker. Mijn profiel is onmiskenbaar. 

Lake Paringa is mooi, al stikt het langs deze kust van de zandvliegen. Mijn spray helpt maar weinig en ik begin steeds verder op te zwellen. Het heeft de vervelende bijwerking dat ik nergens even kan gaan zitten. Als ik een minuut stilsta, hebben de kleine krengen me gevonden. Ben ik soms de enige met het juiste bloed om die vreselijke beesten een kans op voortplanting te bieden? Wie verzint er zoiets, bloedzuigen als alternatief voor sex...

Ik spuit mezelf in zo goed als ik kan en ga met een boek langs het water zitten. De zandvliegen komen in de buurt, maar bijten niet. Zo hoort het, kijken, kijken, niet bijten.

De laatste dag langs de westkust, hierna loopt mijn weg het binnenland in. Het is mijn weg, al rijden hier ook anderen rond. Ik zie veel campervans en voel soms een beetje jaloezie. Met zo’n ding kan je overal parkeren en je huis staat meteen naast je. Als je een mooi boek ziet, koop je het en leg je het in de auto. Wat maakt die extra kilo nou uit? Een sixpack bier, vegetarische hamburgers, ijsjes, hoe heerlijk moet het zijn om weer eens gewoon boodschappen te kunnen doen voor een hele week! 

Bij Knight’s Point beklim ik de laatste heuvels van de Westkust. Alles is vandaag het laatste van de Westkust, als ik er over na denk. Het laatste uitkijkpunt, waarbij ik de laatste keer rotsen boven de zee zie uitsteken, de laatste toeristenbus, het laatste openbare toilet bij Ship Creek, waar een mooie wandeling is die ik vast gedaan had als ik niet was weggepest door de laatste zandvliegen van de Westkust. 

Er zijn teveel kleine wandelingen die ik nu laat liggen, van die korte uitjes die me door de wildernis voeren en me ‘s-avonds weer in de warmte van een hostel afleveren. Als ik fiets, kan ik me er moeilijk toe zetten om te wandelen. Misschien dat de twee liefdes zich toch moeilijk mengen...

Ooit kom ik terug met een rijbewijs. Misschien op een motor, maar het liefst in een campervan. En dan zal ik kleine wandelingen doen, een uurtje, misschien twee. Soms een dag, of toch maar twee. Ik ben nog lang niet klaar met dit land.

Haast is een kleine verzameling hotels en restaurantjes. Het is een vreemde naam voor een plek waar niemand... Julius, de man die zijn achternaam aan deze omgeving gaf, ontdekte veel van het zuiden voor westerse ogen. Ik besluit iets te gaan eten, maar in het dichtstbijzijnde restaurant heeft men alleen salades (en vlees, maar dat is geen eten). Ik ben dan wel vegetariër, maar ik ben geen konijn. 

Drie kilometer verderop ligt Haast Junction op het knooppunt tussen de Westkust en het bergachtige binnenland. Ik loop er naartoe en vind een restaurantje waar men falafelburgers verkoopt. Ik ga het restaurant binnen en zie Judy zitten. Het is een duidelijk geval van simultaanreizen. Als je rustig reist, zie je vaak dezelfde mensen dag in dag uit opduiken op de plekken waar je komt.  

We besluiten samen te eten. Het is fijn een maal te delen, te kletsen over wat we doen, wat we zagen, wat onze plannen zijn. Vaak gaan die gesprekken over wie je bent, hoe lang je blijft en wat je gezien hebt. Met Judy gaat het gelukkig wat dieper, waardoor er een interessant gesprek ontstaat. 

Als we net zijn uitgegeten, gaat het brandalarm af. Iedereen moet het restaurant verlaten, of het toetje op is of niet. Twintig minuten staan we buiten te wachten, terwijl er wat rook uit de keuken komt. Er heerst geen paniek, geen stress. Er is niets aan de hand. Het is tenslotte geen aardbeving...

Judy brengt me de drie kilometer terug en we nemen afscheid. Dat we elkaar weer tegenkomen, is niet waarschijnlijk, maar wie weet. Ik typ wat op mijn computer als een hippy-achtige jongen binnenkomt. De weg van Haast naar Wanaka is elke avond vanaf zes uur gesloten vanwege een rotslawine en de jongen is te laat om nu nog naar Wanaka te komen. Of hij even mijn computer mag gebruiken om zijn vriendin door te geven dat hij vanavond niet thuis zal komen.

Wat een kort berichtje had moeten zijn, wordt al snel een half uur. Zijn vriendin zit niet in Wanaka, maar in Amerika. Ze komt later die week met het vliegtuig aan en moet vooral zijn surfbooties meenemen (alleen het woord al, booties). Een heleboel geslijm later stuurt hij eindelijk de bedoelde mail naar zijn overnachtingsadres. Ik voel me een beetje gebruikt... 

Kijk, zo zie je maar weer dat ik leer. De eerste keer dat ik mezelf liet gebruiken (in Beijing), kostte me dat 300 euro. De tweede keer (in Istanbul) was ik 50 euro lichter en nu kost het me niets meer dan een licht gedaalde achting voor mezelf. Even later wordt de jongen, samen met een vriend van hem, aangesproken door de hosteleigenaar en het hostel uitgezet. Een klein beetje gerechtigheid...